Η Παλαιά Ἱερά Μονή Προφήτου ᾿Ηλιού κτίστηκε στήν κορυφή τοῦ Ἠλιοβουνίου (560 μ.) πάνω ἀπό τό χωριό Πέτρα, πού βρίσκεται στό δρόμο ἀπό Πρέβεζα πρός Ἄρτα. Ἔγινε αὐτοτελής ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ ἱερομονάχου Καλλίστου, τό ἔτος 1720, ἐνῶ μέχρι τότε ἦταν μετόχιο τῆς Μονῆς Ρωγῶν. ῾Ο ἡγούμενος Κάλλιστος ἐπισκεύασε τόν μικρό ναό πού προϋπῆρχε καί τό 1735 ἀνοικοδόμησε νέα κελλιά. Στά μέσα τοῦ 19ου αἰῶνος (1852) ὁ ἡγούμενος Διονύσιος Β', στήν θέση τοῦ παλαιοῦ ναοῦ ἀνήγειρε νέο καί ἀνέλαβε τήν κατασκευή, στόν ποταμό Λοῦρο πρίν ἀπό τήν Φιλιππιάδα, τῆς γνωστῆς μέχρι καί σήμερα «γέφυρας τοῦ Καλογήρου».

     ῾Η προσφορά τῆς Μονῆς πρός τούς ὑποδούλους χριστιανούς τῆς περιοχῆς ὑπῆρξε ἀνεκτίμητη στήν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας. ᾿Απ᾿ αὐτό ἐξηγοῦνται καί ὅσα ὑπέστη ἀπό τούς κατακτητές. ᾿Αναφέρεται, μάλιστα, ὅτι ὁ Μουχτάρ πασᾶς, γιός τοῦ τυράννου τῆς ᾿Ηπείρου ᾿Αλῆ, συνέλαβε χωρίς λόγο τόν ἡγούμενό της Διονύσιο Α΄, ἄνδρα ἐνάρετο καί σεβάσμιο, καί τόν βασάνισε ἀφαιρώντας του τά δόντια. ῾Ο ἴδιος ὁ ᾿Αλῆς, ἀφοῦ κάποτε λεηλάτησε τό μοναστήρι, κακοποίησε τόν ἡγούμενο ᾿Αγάπιο (1780), τόν φυλάκισε στά ᾿Ιωάννινα καί στό τέλος τόν ἐπώλησε στήν ᾿Αλγερία, ὅπου καί ἀπεβίωσε ἀπό τίς κακουχίες.

     Ἰδιαίτερη ἦταν ἡ συμβολή τῆς Μονῆς στήν παιδεία τῶν ὑποδούλων, καθότι χρηματοδοτοῦσε μέ 22.000 γρόσια τόν χρόνο τά σχολεῖα τῆς περιοχῆς.

     Στήν διάρκεια τοῦ ἀτυχοῦς ἑλληνοτουρκικοῦ πολέμου τοῦ 1897 ἡ Μονή ὑπέστη σοβαρές καταστροφές, γιά τήν ἐπανόρθωση τῶν ὁποίων σπουδαίως ἐκοπίασε ὁ ἱερεύς Νικόλαος ἀπό τό Ριζοβούνι, ὁ ὁποῖος μετά τήν χηρεία του ἀφιερώθηκε στήν ὑπηρεσία τῆς Μονῆς.

     Τήν χαριστική βολή ὅμως, ἔδωσαν σ᾿ αὐτήν οἱ δυνάμεις Κατοχῆς (1943-44), πού πυρπόλησαν τά κτίσματά της, ἐπειδή ἀποτελοῦσε κέντρο ἐθνικῆς ἀντιστάσεως τῆς περιοχῆς. ᾿Εκ θαύματος σώθηκε τό περίφημο Καθολικό μέ τό ἀξιόλογο γλυπτό πέτρινο τέμπλο του.

*    *    *

     ᾿Επί τῶν ἡμερῶν τοῦ Μητροπολίτου Νικοπόλεως καί Πρεβέζης κ. Μελετίου, ἡ Μονή μεταφέρθηκε σέ ἀνεγερθέν ἐκ θεμελίων νέο κτιριακό συγκρότημα κοντά στήν κοινότητα Φλάμπουρα, 15 χιλιόμετρα ἀπό τήν Πρέβεζα, ἐπί τῆς ὁδοῦ πρός τήν ῎Αρτα. ᾿Επανδρώθηκε μέ 25 μοναχούς καί ἱερομονάχους, οἱ πλεῖστοι τῶν ὁποίων διακονοῦν ποικιλοτρόπως καί στό ἱεραποστολικό καί πνευματικό ἔργο τῆς Μητροπόλεως, ὑπό τόν ἡγούμενό τους ἀρχιμ. ᾿Εφραίμ Τουμπέκη.

Τά ἐγκαίνια τοῦ Καθολικοῦ ἐπ᾿ ὀνόματι τοῦ Τιμίου Προδρόμου τελέστηκαν τήν Κυριακή, 9 ᾿Ιουνίου 1996.

     ῾Η ῾Ιερά Μονή Προφήτου ᾿Ηλιού ᾿Ηλιοβουνίων Πρεβέζης ὑπάγεται στήν ῾Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως καί Πρεβέζης.