+ Μητροπολίτου Νικοπόλεως ΜΕΛΕΤΙΟΥ
1. Ὁ Χριστός θέλει νά Τόν ἀγαπᾶμε ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς, ἐξ ὅλης καρδίας, ἐξ ὅλης διανοίας (Μαρκ. 12,30-33). Δηλ. θέλει νά Τόν ἀγαπᾶμε σωστά.
Καί σωστά Τόν ἀγαπάει, ἐκεῖνος πού εἶναι πρόθυμος γιά χάρη Του νά ἀπαρνηθῆ ὅλα τά ἐπί γῆς ὡραῖα, πού ὀμορφαίνουν τήν ζωή του· χωράφια, χρήματα, κτήματα, ἀποκτήματα, δόξες, τιμές, γονεῖς, συγγενεῖς, γυναῖκα, παιδιά, καί (κοντολογίς!) ὁλόκληρο τόν ἑαυτό του. ''Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν'' (Ματθ.16,24). Μέ τά λόγια αὐτά ὁ Χριστός μᾶς λέγει· Εἶναι μακάριος ὁ ἄνθρωπος, πού ἀφοσιώνεται σέ Μένα μέ ὁλόκληρο τό εἶναι του.
2. Αὐτή ἡ ἀφοσίωση γέννησε τό τάγμα τῶν μοναχῶν. Μοναχοί εἶναι οἱ ἄνθρωποι, πού ζοῦν μέ πλήρη ἀφοσίωση στόν Χριστό· ἐκεῖνοι, πού·
μέ ὅλο τους τό εἶναι διακηρύττουν, ὅτι ὁ Ἀδάμ ἔκαμε λάθος·
μέ ὅλη τους τήν δύναμη τό δείχνουν, ὅτι δέν θέλουν νά τόν ἀκολουθήσουν στήν πτώση.
ἐκεῖνοι, πού τό ἔβαλαν βαθειά μέσα στήν καρδιά τους, ὅτι·
τό χρέος τοῦ ἀνθρώπου πού πιστεύει στόν Χριστό, τό χάραζε ὁ ἀρχάγγελος Μιχαήλ μέ τά λόγια του· ''στῶμεν καλῶς· στῶμεν μετά φόβου Θεοῦ''.
χρέος μας εἶναι νά τιμήσωμε μέ τήν ζωή μας τήν ἐπί γῆς πολιτεία τοῦ Κυρίου μας, πού εἶναι γιά ὅλους ὁ τέλειος τύπος καί ὁ τέλειος ὑπογραμμός.
Χρέος τοῦ κάθε ἀνθρώπου πού πιστεύει στόν Χριστό εἶναι νά θέλει ''νά παραστήσῃ ἑαυτόν τέλειον ἐν Χριστῷ''. (Κολ.1,28)· μιμητή τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ἐπουράνιου Πατέρα (Ματθ.5,48). Ὁ μοναχός τό κάνει σκοπό τῆς ζωῆς του. Καί ''ἐν πολλοῖς'' τό ὑλοποιεῖ. Γι᾿ αὐτό στήν πολιτεία τῶν μοναχῶν ''ἡ τοῦ Κυρίου πολιτεία διαδείκνυται'' (Ἀκολουθία Μοναχικῆς Κουρᾶς).
Ἡ μοναχική ζωή δείχνει πίστη ζωντανή γιά τό ἄτομο· μεγαλεῖο καί ρωμαλεότητα γιά τήν Ἐκκλησία.
Νά, γιατί ἡ ἄνθηση τοῦ μοναχικοῦ βίου, πού παρατηρεῖται στίς ἡμέρες μας, εἶναι ὄχι μόνο παρήγορο φαινόμενο, ἀλλά στοιχεῖο ἀληθινῆς καύχησης τῆς Ἐκκλήσίας.
3. Φτώχεια καί ἀθλιότητα εἶναι ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας σήμερα μέσα σέ ἕνα κόσμο, πού ὅλο καί πιό πολύ φτωχαίνει σέ πίστη, σέ ὑπακοή, σέ ἀγάπη Χριστοῦ· καί ὅλο καί πιό πολύ ἀλλοτριώνεται, μερικές φορές χάνοντας ἐντελῶς τήν πίστη στόν μοναδικό Σωτήρα καί Λυτρωτή.
Πλοῦτος τῆς πτωχείας τῆς Ἐκκλησίας εἶναι οἱ μοναχοί· οἱ ἀληθινοί μοναχοί. ''Κρείσσων γάρ εἷς δίκαιος ποιῶν θέλημα Κυρίου ἤ μύριοι παράνομοι'' (Σοφία Σειράχ 16,3).
Ἀληθινοί μοναχοί εἶναι οἱ πενθοῦντες γιά τό κακό πού ὑπάρχει στόν κόσμο. Ἐκεῖνοι πού νύχτα καί ἡμέρα νηστεύοντες, παρθενεύοντες καί προσευχόμενοι, σάν τόν ἅγιο ᾿Ιάκωβο τόν ἀδελφόθεο, παρακαλοῦν τόν Θεό γιά τόν λαό Του.
Γι᾿ αὐτό καί εὐφραίνεται ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ βλέπουσα τήν ἄνθηση τοῦ μοναχικοῦ βίου στήν Ἑλλάδα, στό Ἅγιο Ὄρος, στήν Ρουμανία, στήν Ρωσσία! Τί εὐλογία! Τί πλοῦτος! Τί δύναμη! Τί χάρη! Τί ποταμός χάρης καί φωτός! Στρατιά σωζομένων. Στρατιά ἐκζητούντων τόν Κύριο. Ἐξ ὅλης καρδίας. Ἐξ ὅλης δυνάμεως. Ἐξ ὅλης διανοίας.
4. Ὅμως. Ὅποιος μέ τίς τοποθετήσεις του (=μέ τόν ''ἔσω'' κόσμο του) καί μέ τά ἔργα του καί τίς ἀρετές του (=μέ τόν ''ἔξω'' κόσμο του), γίνεται φῶς καί εἶναι φῶς, ὅσο καί νά ἐπιδιώκει νά κρυφτῆ, θά εἶναι πάντοτε ''πόλις ἐπάνω ὄρους κειμένη''(Ματθ.5,14). Θά γίνεται ἡ πολιτεία του αἰσθητή. Καί θά ἑλκύει. Καί θά φωτίζει. Καί ὅσο πιό πολύ φωτίζει, τόσο πιό πολύ θά γίνεται καί θά εἶναι·
ὁ πλοῦτος τῆς Ἐκκλησίας μέσα στήν πνευματική φτώχεια τοῦ σύγχρονου κόσμου·
τό καύχημα τῆς Ἐκκλησίας μέσα στήν ἀπογοήτευση, πού τῆς γεννάει ἡ στρατευσή της μέσα στό σύγχρονο κόσμο.
Ἄς ἔχει δόξα ὁ Θεός, πού ''κατά τό πολύ Αὑτοῦ ἔλεος'' (Α' Πέτρου 1,3) κάνει αἰσθητή ἀκόμη καί στίς πιό νεκρωμένες ψυχές ''τήν ὀσμήν τῆς γνώσεως Αὑτοῦ'' (Β' Κορ. 2,14) μέ τήν στρατιά τῶν ἐπωνύμων καί τῶν ἀνωνύμων, τῶν γνωστῶν καί τῶν ἀγνώστων, τῶν φανερῶν καί τῶν ἀφανῶν, ''ἐκζητούντων τόν Κύριον'' (Ψαλμ.33,11).
5. Δίκαια ἡ Ἐκκλησία, (πού ἔχει βαθύτερη συνείδηση γιά ὅλα καί ξέρει, πόσο ὑπερέχει ἡ ἱερωσύνη ἐπάνω ἀπό ὅλα· καί πόσο τό ἱερό της ἔργο εἶναι πάνω ἀπό ὅλα σάν ἔργο θεοῦ), ἔχει τούς μοναχούς καί τά μοναστήρια κάτω ἀπό ἰδιαίτερη μέριμνα καί φροντίδα της καί προσεύχεται γιά τούς μοναχούς καί γιά τά μοναστήρια της μέ τίς δεήσεις της·
ὑπέρ παντός ἱερατικοῦ καί μοναχικοῦ τάγματος (Λειτουργία ᾿Ιω. Χρυσοστόμου)
ὑπέρ τῶν ἐν ἁγνείᾳ καί σεμνῇ πολιτείᾳ διαγόντων (ἔ.ἀ.)
ὑπέρ τῶν ἐν ὄρεσι καί σπηλαίοις καί ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς'' ἀπό ἀγάπη Χριστοῦ ἀγωνιζομένων (Λειτουργία Μεγάλου Βασιλείου).
6. Παράλληλα ἡ μοναχική ζωή εἶναι ἕνα σιωπηλό κήρυγμα· μιά ἱεραποστολή ὄχι ''ἐν λόγῳ, ἀλλ᾿ ἐν δυνάμει'' (Α' Κορ.4,20).
Ὅλοι ἔχομε ἀνάγκη νά ἰδοῦμε τήν ὑπακοή στόν Χριστό ζωντανή, στήν πράξη, ἐνσαρκωμένη στό παράδειγμα κάποιου, πού τό καταλαβαίνομε, ὅτι μποροῦμε νά τόν μιμηθοῦμε καί νά τόν ἀκολουθήσωμε.
Οἱ μοναχοί εἶναι γιά τούς κοσμικούς φῶς'', ὅπως λέγει ὁ ἅγιος ᾿Ιωάννης ὁ Σιναΐτης στήν Κλίμακα τά πρόσωπα τῶν μοναχῶν οἱ κοσμικοί βλέπουν ἀνθρώπους ὁμοιοπαθεῖς, ἀδιαμφισβήτητα ὅμοιους καθ᾿ ὅλα· μέ τά ἴδια πάθη· μέ τίς ἴδιες ψυχικές καί σωματικές ὁρμές. Πού ὅλα τά ξεπερνᾶνε ἀπό ἀγάπη Χριστοῦ. Καί διαπιστώνοντάς το, βλεπόντάς το μπροστά τους παράδειγμα ζωντανό, κάθε πρόφαση καί δικαιολογία μέσα τους καταρρέει. Καρδιά καί νοῦς φωτίζονται. Καί λαμβάνεται ἡ ζωοποιός καί σωτήρια ἀπόφαση. Για ἀλλαγή. Γιά μετάνοια. Γιά διόρθωση.
7. Δεῦτε ἀναβῶμεν καί ἡμεῖς εἰς τό Ὄρος Κυρίου.
Τό παράδειγμα τῶν μοναχῶν μᾶς λέγει.
* ῾Υπάρχει ἐλπίδα.
* ῾Υπάρχει χάρη.
* ῾Υπάρχει ὁδός.
* ῾Υπάρχει δυνατότητα.
* Μποροῦμε.
Προαίρεση μόνο μᾶς λείπει.
Προαίρεση μόνο μᾶς χρειάζεται.
Ἀπόφαση μᾶς λείπει. Ἄς τήν πάρωμε.
Διάθεση μᾶς λείπει. Ἄς τήν ἀναζητήσωμε.