ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓ. ΠΑΝΤΩΝ (Ματθ. 10, 32-33, 37-38 και 19, 27-30)
†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ
(Διασκευή ὁμιλίας στήν Καμαρίνα, στίς 10/6/1990)
1. Πολύς ο κόπος. Μεγάλη η αμοιβή
Σήμερα είναι η εορτή των Αγίων Πάντων. Και για να μας δείξει ο Κύριος πώς αγίασαν και πώς απέκτησαν την δόξα την επουράνια, την αιώνια και την ατελεύτητη, μας είπε: «Όποιος αφήσει για Μένα, πατέρα, ή μητέρα, ή αδελφούς, ή αδελφάς, ή αγρούς, ή ο,τιδήποτε άλλο, θα λάβει εκατονταπλασίονα και θα κληρονομήσει την αιώνια ζωή». Ειδικά για τους Αποστόλους οι οποίοι άφησαν τα πάντα και Τον ακολούθησαν ξεχνώντας κάθε τι από τον εαυτό τους, είπε ο Χριστός: «Εσείς, στην παλιγγενεσία, τότε που «θα έλθη ο Υιός του ανθρώπου εν τη δόξῃ Αυτού», «θα καθίσετε επί δώδεκα θρόνους και θα κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ». Εννοώντας, ότι οι Απόστολοι θα κρίνουν ολόκληρο τον κόσμο.
Σεις τους είπε ο Χριστός που ένα μόνο είχατε βαθιά στην καρδιά σας, πώς θα υπηρετήσετε το θέλημα του Θεού, κηρύττοντας την αιώνια ζωή και την Ανάσταση του Χριστού και όλων των ανθρώπων, θα κρίνετε τους ευσεβείς και τους Αγίους. Σεις θα αποφασίσετε τι μισθό και τι ανταμοιβή θα πάρει ο κάθε άνθρωπος. Όχι Εγώ.
Μπορεί να φανταστεί κανείς τι τεράστια αμοιβή, τι πλούτο βρήκαν οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι προς χάρη του Χριστού άφησαν «κάτι». Και μας διδάσκει ο Χριστός, με το παράδειγμα όλων των Αγίων και ιδιαίτερα με το παράδειγμα των Αγίων Αποστόλων, ότι όσο περισσότερα αφήσει κανείς για την δόξα του Χριστού, τόσο περισσότερα θα πάρει στην μέλλουσα κι ατελεύτητη ζωή.
Θα είμαστε πολύ διαφορετικοί αν διαβάζαμε τους βίους των Αγίων, και βλέπαμε πόσα έκαναν, ο καθένας τους, για την βασιλεία του Θεού. Πόσο κοπίασαν και πόσο πόνεσαν! Λέμε «πόνεσαν» γιατί είχαν κάνει τον πόθο τους να ενωθούν με τον Χριστό στην Βασιλεία των ουρανών πόνο της ψυχής τους και της καρδιάς τους.
Δεν είναι δυνατόν να διαβάσει άνθρωπος τους βίους των Αγίων και να μην ζηλέψει το καλό τους παράδειγμα και να μην το βάλλει μέσα στην καρδιά του. Γι’ αυτό είναι αδικία εναντίον του εαυτού μας, το ότι δεν φροντίζουμε να διαβάζουμε το άγιο Ευαγγέλιο και τους βίους των Αγίων.
Εδώ θα κάνουμε μια απλή σκέψη. Τρέχεις, αδελφέ μου, κάθε μέρα σαν τρελλός για να βρεις μια εφημερίδα, να διαβάσεις τι; Τα ίδια και τα ίδια. Μήπως έχουν τίποτε το σπουδαίο; Και χαλάς τον κόσμο. Γιατί άραγε δεν χαλάμε τον κόσμο για να βρούμε ένα πνευματικό βιβλίο για την ωφέλεια της ψυχής μας; Γιατί δεν το αναζητούμε;
Κάποια φορά είχαν πάει μερικοί άνθρωποι στον Άγιο Αντώνιο, και του έλεγαν τα δικά τους, τα θελήματά τους και τις ορεξούλες τους.
Ο Άγιος Αντώνιος τους απάντησε:
-Τα άνω γέγονε κάτω και τα κάτω άνω. Τα αναποδογυρίσαμε όλα. Τα κάναμε άνω κάτω.
Του λένε:
-Τι εννοείς;
Τους απάντησε:
-Την παλαιότερη εποχή, οι άνθρωποι είχαν σωστή ιεράρχηση στις αξίες τους. Ξέρανε ότι υπεράνω όλων είναι ο Θεός. Και από τον άνθρωπο και από τον κόσμο αυτό, πολυτιμότερο είναι το αιώνιο, η ψυχή και η αιώνια ζωή. Και μετά είναι το σώμα και τα υλικά αγαθά. Σήμερα τα κάναμε τα άνω κάτω και τα κάτω άνω. Έχουμε για μεγαλύτερους θησαυρούς τα υλικά αγαθά και το σώμα μας, το οποίο το υπηρετούμε σαν αφεντικό, ξεχνώντας εντελώς την ψυχή και την αιώνια ζωή. Ή μάλλον όχι ξεχνώντας, είναι πολύ επιεικής η φράση «ξεχνώντας», αλλά εγκληματώντας εναντίον της ψυχής μας και της αιώνιας ζωής. Ξεχνάει απλώς την ψυχή του εκείνος που δεν κάνει πολλές προσευχές, που δεν πηγαίνει κάθε Κυριακή στην Εκκλησία, που δεν κάνει καλά έργα.
Εκείνος όμως που κάνει αμαρτίες, δεν την ξεχνάει απλά την ψυχή του, αλλά την δηλητηριάζει και την εκτελεί. Την μαχαιρώνει.
2. Μη μας ξεγελούν οι φευγαλέες μέρες
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει: «Ο μεγαλύτερος πλούτος και η ωραιότερη επίτευξη στην επίγεια ζωή είναι η επίγνωση της αληθείας». Να μάθουμε ποιά είναι η αλήθεια. Δεν είναι κέρδος να φάμε και να χορτάσουμε, ούτε να διασκεδάσουμε. Αυτό είναι ψιλικατζίδικο πράγμα. Το σημαντικό είναι να μάθουμε ποιά είναι η αλήθεια. Για ποιό πράγμα; Για την θέση την δική μας μέσα στο σύμπαν, την σχέση μας με τον Θεό, με τον εαυτό μας, με τους άλλους ανθρώπους και με τα πράγματα.
Άμα δεν τα έχω ξεκαθαρίσει αυτά, πορεύομαι στο σκοτάδι.
Και όταν ο άνθρωπος πορεύεται στο σκοτάδι, λέγει ο Χριστός, όλο σκοντάφτει. Αν δηλαδή έχει στραβή κρίση, εάν αυτό που νομίζει φως του είναι σκοτάδι, τότε σε τι σκοτάδι είναι βουτηγμένος;
Είπε ένας από τους αγίους πατέρας:
«Το μεγαλύτερο καλό, το οποίο έχει να κάνει ο άνθρωπος για τον εαυτό του, είναι να αντιμετωπίζει με γαλήνη και με ειρήνη τους άλλους ανθρώπους. Από την στιγμή που θα βάλλει μέσα του ότι πρέπει να βλέπει τους άλλους ανθρώπους σαν τέκνα του Θεού, από εκείνη την στιγμή, νικώντας τον εγωκεντρισμό του -αυτό το φρόνημα που μας διαλύει- αρχίζει και γίνεται καλός χριστιανός».
Έλεγε ένας Ασκητής:
«Ουδέποτε προτίμησα το συμφέρον μου, από το συμφέρον του αδελφού μου. Ουδέποτε προτίμησα το θέλημα μου, από το θέλημα του αδελφού μου». Για φανταστείτε, τι αγάπη και τι καλοσύνη είχε βάλλει μέσα στην καρδιά του ο άνθρωπος αυτός, για να λέγει: «Ποτέ δεν προτίμησα το συμφέρον μου, από το πνευματικό συμφέρον του αδελφού μου».
Εάν, σε κάτι τέτοια απλά πραγματάκια δουλεύαμε σωστά, πόση χάρη θα είχαμε! Πόση ευλογία και πόση πνευματική ακτινοβολία! Εάν ξεχνούσαμε για παράδειγμα λίγο τον εαυτό μας και παραμερίζαμε τις κακές επιθυμίες που μας υπαγορεύει, τι θα γινόμαστε πάνω στην γη!
Έλεγε ο Μιχαήλ Άγγελος, ο μεγαλύτερος καλλιτέχνης της εποχής του:
«Αλλοίμονο! Αλλοίμονο! με γέλασαν οι φευγαλέες ημέρες. Και τώρα βρίσκομαι ενώπιον του θανάτου και διαπιστώνω ότι έχω τα χέρια μου άδεια, και διερωτώμαι: Πώς θα παραστώ ενώπιον του φοβερού Βήματος του Χριστού;».
Ας φανταστούμε έναν άνθρωπο που αγωνίζεται στην ζωή του να επιτύχει. Πάρτε ένα παιδί. Πηγαίνει στο Δημοτικό, μετά στο Γυμνάσιο, μετά θέλει να σπουδάσει. Πάει και στο Πανεπιστήμιο, αλλά μεσολαβεί κάτι και δεν παίρνει πτυχίο, δεν πετυχαίνει εκείνο που είχε ονειρευτεί και προσγειώνεται απότομα εκεί που δεν το περίμενε ποτέ. Και τότε λέει: «Απέτυχα στη ζωή μου! Όλα έσβυσαν».
Οδυνηρή αυτή η αποτυχία αλλά μικρή. Είναι δυνατόν να θεραπευτεί. Όταν όμως κάποιος φτάσει να πεί «απέτυχα στην ζωή μου» τις τελευταίες του στιγμές ε, τότε αδελφοί μου, η αποτυχία είναι διπλή. Και δεν θεραπεύεται με τίποτε.
Γι’ αυτό ο Κύριος, οι Απόστολοι και η Εκκλησία, δια των ιερέων, δια του κηρύγματος, δια των ιερών βιβλίων, μας φωνάζουν: «Φροντίζετε να μην κάνετε λάθη στην ζωή σας. Θησαυρίζετε θησαυρούς εν ουρανώ, όπου ούτε σκόρος, ούτε υγρασία, ούτε κλέφτες, ούτε ληστές, ούτε διαρρήκτες, ούτε λωποδύτες, κινδυνεύουν να σας τους πάρουν και να σας τους καταστρέψουν «θησαυρίζετε θησαυρούς εν ουρανώ».
Ακόμη μας φωνάζει και μας ξυπνά η σάλπιγγα που έχει βάλλει ο Θεός μέσα στην καρδιά μας και λέγεται συνείδηση. Η συνείδηση κάθε φορά που κάνουμε κάποιο λάθος στις επιλογές μας δεν μας χαρίζεται αλλά επαναστατεί.
Μακάριος ο άνθρωπος, ο οποίος ακολουθεί σε όλα την ιεραρχία και την αξιολόγηση, που έκανε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, που είναι το φως τού κόσμου. Γιατί έτσι είναι ευχαριστημένος και στην παρούσα ζωή, γιατί την περνάει με ειρήνη, με χαρά, και με γαλήνη. Χωρίς μεν αμαρτωλές διασκεδάσεις, και χωρίς αμαρτωλές επιδιώξεις, αλλά γεμάτος γαλήνη και ηρεμία, έχοντας πάντοτε την ελπίδα της αιώνιας ζωής.
3. Δίνεις λίγα, παίρνεις πολλά
Ας κάνουμε μια διευκρίνηση. Είπε ο Χριστός, ότι «όποιος αφήσει για χάρη Του πατέρα ή μητέρα ή αδελφούς ή αδελφές ή τέκνα, θα πάρει εκατονταπλασίονα και θα κληρονομήσει την αιώνια ζωή. Τι γίνεται με τους χριστιανούς που έχουν οικογένεια και δεν άφησαν όλα αυτά; Είναι καταδικασμένοι; Πρέπει να απογοητευθούν;
Είπαμε προηγουμένως και το επαναλαμβάνουμε. Ο Χριστός θέλει να μας πει: «Όσο περισσότερα αφήσετε για Μένα, τόσο περισσότερα θα πάρετε σαν αμοιβή στον ουρανό. Έχετε την δυνατότητα να αφήσετε πάρα πολλά, εάν θέλετε, για να είστε ευάρεστοι ενώπιον του Θεού».
Ποιά είναι αυτά τα πολλά;
Πρώτον: Κυριακή πρωί, πρέπει να σηκωθείς να πας στην Εκκλησία. Άφησε τον ύπνο σου.
Δεύτερον: Είναι ώρα να κάνεις την προσευχή σου. Δεν πειράζει αν τα γόνατα είναι λιγάκι κουρασμένα από τον κόπο της ημέρας. Ας ξεχάσεις την κούραση. Ας μην αφήσεις την προσευχή.
Σε ενοχλεί κάποιος, και σου λέγει ο λογισμός σου να «πετάξεις» και συ μερικές άσχημες βρισιές και να απαντήσεις με οργή και θυμό. Άφησε αυτό το κακό θέλημά σου και ενέργησε με κριτήριο το συμφέρον του αδελφού σου και της ψυχής του. Μη μιλάς καθόλου.
Είδες ένα άνθρωπο κουρασμένο; Βοήθησε τον.
Είδες έναν διψασμένο; Δος του ένα ποτήρι νερό.
Στοιχίζει τίποτε; Όχι! Μόνο λίγη καλωσύνη.
Είδες ξένο; Χαιρέτησέ τον με καλωσύνη. Πες του δυο κουβέντες. Είναι τόσο δύσκολη η καλωσύνη, αδελφοί μου;
Και πάλι το τονίζουμε για αποφυγή παρανοήσεων. Είμαστε οικογενειάρχες, έχουμε παιδιά και πρέπει να τα σπουδάσουμε, να τα παντρέψουμε και να τα προωθήσουμε στην κοινωνία. Δεν πρέπει να δουλέψουμε;
Λέει ο Άγιος Αυγουστίνος:
«Να δουλεύετε συστηματικά και με πρόγραμμα, σαν να μην πρόκειται να πεθάνετε ποτέ. Είναι χρέος των γονέων να αποκαταστήσουν τα παιδιά τους, με τον καλλίτερο τρόπο που μπορούν. Αλλά ταυτόχρονα να δουλεύετε και για την ψυχή σας! Και να ζείτε στην προσωπική σας ζωή με προσοχή, με ευλάβεια, με μνήμη του θανάτου, με την σκέψη της αιώνιας ζωής, σαν να πρόκειται να πεθάνετε σήμερα, πριν τελειώσει η ημέρα. Είναι δύσκολο αυτό;».
Ας ακούσουμε το λόγο του Χριστού και τότε θα γευθούμε την ομορφιά και την χαρά της ζωής κοντά Του. Και μην ξεχνάμε ότι η ευχαρίστηση και η χαρά της ψυχής, είναι ασύγκριτα ανώτερη από οποιαδήποτε ευχαρίστηση και χαρά του σώματος. Αμήν.-