Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ (Ματθ. 6, 22-33)
†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ
(Διασκευή ομιλίας στον άγιο Κωνσταντίνο Πρεβέζης, στις 10/7/2005)
1. Οι τέσσερεις γριές
Αγαπητοί αδελφοί. Η καλή μουσική τέρπει την καρδιά και το νου. Ευφραίνει ολόκληρο τον άνθρωπο. Γι' αυτό και οι αρχαίοι είχαν ένα ωραίο σύνθημα που έλεγε: «Μουσικήν ποίει». Δηλαδή φρόντισε να κάνεις τη ζωή σου μουσική. Με την έννοια ότι η αρμονία, όπως τέρπει τα αυτιά και τον άνθρωπο τον «έξω» έτσι πρέπει να γίνει και ένα σύνθημα να φροντίσουμε να έχουμε αρμονία σε όλο τον εαυτό μας. Η καρδιά με το νου, το σώμα, ο άνθρωπος με το περιβάλλον του και με τον Θεό. Μακάρι να φθάσουμε σ’ αυτή την ωραία κατάσταση που και η ζωή μας να είναι αρμονία και μουσική.
Λέει όμως ένας μεγάλος σοφός, ο Γκαίτε: «Την αρμονία αυτή την χαλάνε τέσσερες παλιόγριες, που είναι: Η φτώχεια. Η δυστυχία. Η ανησυχιακή μέριμνα. Και η γκρίνια. Η χειρότερη από τις τέσσερες, λέει ο Γκαίτε, είναι η τελευταία. Αλλά είναι καρπός και γέννημα των προηγουμένων».
Η φτώχεια φέρνει γκρίνια λέμε. Γκρίνια μεταξύ μας και γκρίνια-γογγυσμό κατά του Θεού. Τίνος καρπός είναι η γκρίνια; Ενός άσχημου πνεύματος που μας διέπει και για το οποίο μιλά σήμερα το Ευαγγέλιο.
2. Ποικιλία θησαυρών
Ποιό είναι το άσχημο πνεύμα; Έχουμε βάλει κάπου αλλού την καρδιά μας, και όταν μας λείπουν ορισμένα πράγματα, από εκείνα που λαχταράμε, που θέλουμε, που ψάχνουμε να τα βρούμε και να τα έχουμε, όλοι μας φταίνε και όλα μας φταίνε. «Γιατί δεν πάω καλά; Γιατί έχω στενοχώριες; Γιατί έχω φτώχεια; Γιατί δεν τα έχω όλα όπως τα θέλω; Ποιός φταίει;». Η απλούστερη φράση που λέμε είναι: «Η γάτα φταίει».
Ίσως φταίει και η γάτα. Αλλά εμείς το πάμε αλλού.
-Ο Θεός φταίει! Οπωσδήποτε. Είχε την δυνατότητα να τα φτειάξει όλα ως παντοδύναμος. Άρα εκείνος φταίει πιο πολύ.
-Εσύ δεν φταις καθόλου;
-Εγώ; Γιατί; Ποτέ! Και αρχίζουμε να διαμαρτυρόμαστε.
Λέει ο Χριστός: «Όπου η καρδία υμών, εκεί και ο θησαυρός υμών». Όπου-εκεί. Μ’ άλλα λόγια μας λέει ο Κύριος: «Προσέξετε που ακουμπάτε την καρδιά σας, γιατί από κει και πέρα έχει γίνει αυτός ο τόπος που ακουμπάτε την καρδιά σας, θησαυρός σας».
Γι' αυτό τί διαπιστώνουμε; Μερικοί κάνουν θησαυρό το φαΐ. Μερικοί κάνουν θησαυρό το ποτό. Κάτι άλλοι κάνουν θησαυρό της ζωής τους το σεξ. Άλλοι κάνουν θησαυρό της ζωής τους την δόση τους, τα ναρκωτικά. Κάτι άλλοι τα ρούχα τους. Και άλλοι κάνουν την καρέκλα, επάνω στην οποία κάθονται, θησαυρό της ζωής τους. Τα ακούμε και γελάμε. Όλοι έχουμε συνηθίσει να γελάμε με τους «θησαυρούς» των άλλων, αλλά είμαστε κολλημένοι ο καθένας στο δικό μας «θησαυρό».
3. Υπάρχουν μάτια και μάτια
Έρχεται λοιπόν ο Κύριος και μας λέγει: «Προσέξτε. Μην κάνετε λάθος επιλογή σε τέτοια σοβαρά θέματα. Γιατί; Γιατί ολόκληρη η ζωή εξελίσσεται σε λάθος». Και τότε ασφαλώς, χρειάζεται ή διόρθωση, ή έρχεται κατρακύλα. Άμα δεν υπάρξει διόρθωση, επακολουθεί μια άσχημη κατρακύλα. Και μια φοβερή προσκόλληση σε κείνο που είναι για μας το περιεχόμενο της καρδιάς μας, ο θησαυρός μας.
Γι’ αυτό μας λέει ο Κύριος: «Προσέξετε, προσέξετε. Ο λύχνος του σώματός εστιν ο οφθαλμός». Το μάτι, είναι το λυχνάρι, το φως για τη ζωή μας. Γι' αυτήν εδώ τη ζωή μας. Άμα το λυχνάρι αυτό (το μάτι) είναι φωτεινό, όλα πάνε καλά. Άμα χαλάσει, σβήσει, τότε όλα αρχίζουν και δυσκολεύουν. Γι' αυτό τι θεωρούμε τα μάτια μας;
Τα πολυτιμότερα μέλη μας. Πιο πολύτιμα από τα χέρια, από τα πόδια, από τα συκώτια, από τα πνευμόνια. Από όλα τα μέλη του σώματος. Και όταν θέλουμε να πούμε σε κάποιον να προσέχει κάτι πολύ, του τονίζουμε: «πρόσεχέ το σαν τα μάτια σου». Γιατί όλοι προσέχουμε τα μάτια μας περισσότερο από κάθε τι. Και είναι φυσικό. Γιατί όταν ο άνθρωπος βυθισθεί στο σκοτάδι, τότε η ζωή του πάνω στη γη είναι μία ταλαιπωρία.
Όμως ο Κύριος διευκρινίζει: «Προσέξετε. Υπάρχουν μάτια εσωτερικά. Υπάρχουν και μάτια εξωτερικά». Τα μάτια τα εξωτερικά, είναι μια φωτογραφική μηχανή ή θα λέγαμε ένα βίντεο. Ό,τι βλέπουν μπροστά τους τα μηχανήματα αυτά όταν είναι σε λειτουργία, το παίρνουν και το αποτυπώνουν όπως το είδαν. Δεν το αλλάζουν καθόλου. Υπάρχουν όμως και τα μάτια τα εσωτερικά τα οποία βάζουν σε αυτά που «βλέπουν» πολλά χρώματα. Χρώματα πνευματικά. Χρώματα ηθικά. Χρώματα διαφόρων και ποικίλων αντιδράσεων.
Λέει λοιπόν ο Χριστός: «Εάν το μάτι σου» -το εσωτερικό εννοεί, της ψυχής- «είναι σκοτεινό, όλο το σώμα και ολόκληρη η ζωή σου, θα είναι βυθισμένη και υποδουλωμένη στο σκοτάδι. Και αν το μάτι σου είναι φωτεινό, όλο το σώμα σου θα είναι φωτεινό». Τα μάτια τα εσωτερικά, εκείνα που βλέπουν, τα βλέπουν και άγια και αμαρτωλά. Και ακάθαρτα και βρώμικα και καθαρά. Ανάλογα με την διάθεση που βάζεις εσύ. Ανάλογα με την επιλογή σου.
Άμα θέλεις, βλέπεις την χειρότερη αμαρτία μπροστά σου και φωτίζεται ο νους σου να καταλάβεις πόσο υπέροχος είναι ο νόμος του Θεού. Και παίρνεις αφορμή να τον χιλιοδοξολογήσεις που σε φώτισε και δεν έχει κολλήσει η καρδιά σου σε τέτοιες καταστάσεις. Αν όμως τα εσωτερικά μάτια της ψυχής σου δεν είναι καλά, δεν έχεις κάνει καλή επιλογή, και δεν τα έχεις βάλει σε σωστό προσανατολισμό, ό,τι και να βλέπεις σε γοητεύει και σε κάνει να στρέφεσαι σαν σβούρα. Και να πηγαίνεις εκεί που δεν θέλεις.
4. Μιλά η καθημερινότητα
Διαβάσαμε στις εφημερίδες: Ένας είχε υποδουλωθεί σε ένα βρωμερό πάθος. Δεν χρειάζεται να πούμε σε ποιό. Και τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι:
-Πώς το έκανες τέτοιο πράγμα; Άνθρωπος σε τέτοια ηλικία;
-Τι να σας πω, τους είπε, έχω φτάσει σε τέτοια κατάσταση που έτσι και βρεθώ μπροστά σε κάτι ανάλογο με ό,τι συνέβη, σκοτίζεται εντελώς το μυαλό μου. Δεν έχω καμία διάθεση και δύναμη αντιδράσεως.
Να και ένα άλλο γεγονός: Πριν λίγες ημέρες δυο παιδιά μιας οικογένειας, αντιμετώπισαν μια φρικτή πραγματικότητα: Μετά από είκοσι χρόνια, ο πατέρας άφησε την μητέρα και τα παιδιά και έφυγε.
Κάθε μέρα πήγαιναν τα δυό παιδιά, αγόρια, 17 και 19 χρονών και τον παρακαλούσαν πότε με δάκρυα στα μάτια και πότε με οργή: «Πατέρα πότε θα γυρίσεις στο σπίτι μας; Γιατί άφησες εμάς και την μητέρα μας; Γιατί;». Εκείνος δεν έδινε σημασία. Γιατί δεν έδινε σημασία; Γιατί το φως, το «έσω» φως της ψυχής είχε σκοτισθεί. Κάτι είχε πάθει. Καταλαβαίνουμε τι το είχε σβήσει. Τα παιδιά, για να του δείξουν την αγανάκτηση τους, πήγαν και έμεναν σ’ ένα χάλασμα. Και κάθε ημέρα πήγαιναν τον εύρισκαν και του φώναζαν κλαίγοντας «έλα σπίτι». Εκείνος τίποτε. Τελικά το ένα παιδί, πήρε το ντουφέκι και αυτοκτόνησε.
Παράξενο! Αυτοκτόνησε ένα παιδί 17 χρονών. Γιατί; Για να δείξει την αγανάκτησή του για ένα διαζύγιο. Για μια αμαρτία. Για κάτι που παροργίζει τον Θεό. Και πικραίνει κάθε άνθρωπο που το ακούει. Και κείνου (του παιδιού) βέβαια, σάλεψε το μυαλό του. Διαφορετικά -αν δεν είχε αυτοκτονήσει- θα έπρεπε να τα χειροκροτάμε και τα δυό παιδιά, που με τέτοια λαχτάρα, παρακαλούσαν τον πατέρα τους να γυρίσει στο σπίτι.
5. Ο τα κρίνα του αγρού κοσμών κελεύει...
Θέλοντας να πούμε, ότι ο καθένας μας πρέπει να κάνει πρώτη του λαχτάρα να διορθώνει τα εσωτερικά του μάτια και να τα κάνει άγια και καθαρά, λέμε σε μία προσευχή, στο απόδειπνο: «Κύριε,... τας ψυχάς ημών αγίασον, τα σώματα άγνισον, τους λογισμούς διόρθωσον, τας εννοίας κάθαρον». Τι περιεχόμενο έχει αυτή η προσευχή! Άμα την προσέχαμε και την είχαμε μελέτη μας, θα πήγαινε ποτέ στραβά έστω και ένας λογισμός μας; Να παρακαλούμε πρέπει τον Κύριο να μας φωτίζει αλλά και εμείς να κάνουμε ό,τι μπορούμε. Τι να κάνουμε δηλαδή;
Χρειάζεται προσευχή, προσοχή και σωστή επιλογή. Μας έχει φτειάξει ο Θεός λογικά και ελεύθερα όντα. Κάθε στιγμή οφείλουμε να κάνουμε σωστή επιλογή. Για να το πετύχουμε, πρέπει να έχουμε τα μάτια ανοικτά. Να κρίνουμε με βάση το Ευαγγέλιο.
Για να μας βοηθήσει ο Χριστός έλεγε: «Εμβλέψατε εις τα πετεινά του ουρανού». Γιατί αφήνετε την καρδιά σας να γεμίσει παράπονα και γκρίνια μεταξύ σας και απέναντι του Θεού; «Εμβλέψατε εις τα πετεινά του ουρανού». Να κάνουμε τι δηλαδή; Να ζούμε και εμείς σαν τα πετεινά του ουρανού; Όχι αδελφοί μου. Δεν λέει να τα μιμηθούμε τα πετεινά του ουρανού. Αλλά να πάρουμε απλά δίδαγμα. Ποιό είναι το δίδαγμα;
Τα πουλιά έτσι φτειάχτηκαν. Ξυπνάνε το πρωί και τρέχουν για την τροφή τους. Εμείς οι άνθρωποι έχουμε λογική, πρόγραμμα, μεθόδευση, εργασία και άλλα πολλά. Όλα αυτά πρέπει να τα ζούμε ανθρώπινα. Λογικά. Προγραμματισμένα. Αλλά όπως τα πουλιά, δεν γκρινιάζουν όταν βγαίνουν για τροφή, έτσι και εμείς να μην γκρινιάζουμε ούτε με τον σύντροφό μας, ούτε με τον εαυτό μας, ούτε με τον Θεό. Προπαντός με τον Θεό να μην γκρινιάζουμε. Γιατί η γκρίνια εναντίον του Θεού, ο γογγυσμός, είναι μία από τις χειρότερες αμαρτίες.
Και συνεχίζει ο Κύριος:
«Εμβλέψατε και εις τα κρίνα του αγρού».
Ποθείτε τα πολλά, για να ντυθείτε όμορφα και να χαρείτε. Τα κρίνα του αγρού τα στολίζει ο Κύριος. Και εσάς θέλει να σας στολίσει με πολυτιμότερα ρούχα. Ποιά είναι τα πολυτιμότερα ρούχα;
«Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε». Τι πολυτιμότερο ρούχο θέλεις να βρεις στη ζωή σου; Φρόντισε να το κρατάς καλά επάνω σου, αυτό που φόρεσες όταν βαπτίσθηκες. Κατάλαβέ το ότι είναι ο μεγαλύτερος πλούτος και δούλευε με το σύνθημα που είπε ο Χριστός: «Ζητείτε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού».
Και επειδή διαφέρετε και από τα λουλουδάκια του αγρού και από τα σπουργιτάκια, όλα τα άλλα θα σας βοηθάει ο Θεός να τα αποκτήσετε. Να τα έχετε όσο χρειάζεται, σε επάρκεια.
Να μας φωτίζει ο Κύριος όλους μας να πορευόμαστε στο δρόμο Του. Αμήν.-