Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΥΠΤΟΥΣΗΣ (Λουκ. 13, 10 - 17)
†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ
(Διασκευή ομιλίας στην Καμαρίνα στις 8/12/2002)
1. Το πλάτος της Βασιλείας του Θεού
Ο λόγος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού είναι σε όλες του τις λεπτομέρειες φως και οδηγός. Και μας βγάζει από την στενότητα της δικής μας σκέψης, για να μας οδηγήσει στο πλάτος της Βασιλείας του Θεού. Στο πλάτος της ήρεμης και της γεμάτης από καλωσύνη και αγάπη ζωής.
Στο σημερινό Ευαγγέλιο ακούσαμε ότι ο Χριστός είχε πάει σε ένα χωριό. Εκεί, το Σάββατο, πήγε στη Συναγωγή των Εβραίων. Στη συναγωγή, ήλθε μια γυναίκα η οποία ήταν συγκύπτουσα, είχε δηλαδή καμπουριάσει εντελώς. Τόσο που δεν μπορούσε να σηκώσει το κεφάλι της κατά πάνω. Αλλά έβλεπε μόνο το χώμα μπροστά της. Είχε γίνει σαν γκλίτσα θα λέγαμε. Η μέση της είχε μόνιμα λυγίσει. Ο Χριστός όταν την είδε την συμπόνεσε και της είπε: «Γύναι, απολέλυσαι από της ασθενείας σου». Δηλαδή σε ελευθερώνω, σε λύνω από την αρρώστια που έχεις. Δεκαοκτώ χρόνια ήταν σ’ αυτή την κατάσταση. Και μόλις άκουσε τον λόγο του Χριστού, σε μια στιγμή, ανορθώθηκε. Έγινε ευθυτενής όπως όλοι οι άνθρωποι· και εδόξαζε τον Θεό.
Το γεγονός αυτό μας λέει ότι ο Χριστός είναι παντοδύναμος. Ό,τι λέει γίνεται. Δεν χρειάζεται φάρμακα. Δεν χρειάζεται μηχανήματα. Δεν χρειάζεται τίποτε. Είπε και έγιναν ο ουρανός και η γη. Τα φυτά, τα δένδρα, τα πουλιά, τα ζώα, εμείς οι άνθρωποι. Έτσι και πει να περάσει μια αρρώστια, περνάει αμέσως γιατί είναι παντοδύναμος. Ο λόγος του δεν έχει φραγμό. Ξέρουμε, ότι μίλησε κάποια φορά και φώναξε πεθαμένο άνθρωπο και γύρισε από την άλλη ζωή. Τέσσερες μέρες ήταν στο μνήμα. Και μια άλλη μέρα θα φωνάξει πάλι και θα αναστηθούν όλοι οι νεκροί από την εποχή του Αδάμ και θα ξαναζήσουν στην αιώνια ζωή κοντά Του. Αυτός είναι ο λόγος του Θεού. Αυτή την δύναμη έχει.
Όμως, ενώ τον λόγο του Θεού τον ακούνε οι πέτρες και τα νεκρά και ανύπαρκτα πράγματα, οι αρρώστιες, τα πάντα, εμείς οι άνθρωποι δεν τον ακούμε όταν δεν θέλουμε, όταν δεν το κάνουμε προσπάθεια μας και δεν τον αφήνουμε να μπει μέσα μας.
Αυτό έγινε και τότε στη συναγωγή των Εβραίων. Αντί να δοξάσουν όλοι τον Θεό και να πουν: «Θεέ μου, τι δωρεά είναι αυτή, να ακούμε τέτοιο λόγο και να βλέπουμε τέτοια θαύματα», ο αρχισυνάγωγος γύρισε στη γυναίκα, μη τολμώντας να πει κουβέντα στον Χριστό, και της λέει:
-Κοίταξε κυρά μου, οι άρρωστοι πάνε στους γιατρούς, τις εργάσιμες μέρες. Το Σάββατο είναι αργία, δεν επιτρεπόταν να ‘ρθεις για θεραπεία. Αμαρτία είναι.
Του λέει ο Χριστός:
-Υποκριτή! Θεατρίνε που παίζεις θέατρο, εσύ τι κάνεις; Το Σάββατο ημέρα αργίας για τους Εβραίους, δεν λύνεις το γαϊδούρι σου και το βόιδι σου και πας στη βρύση τόσο δρόμο να τα ποτίσεις; Το γαϊδούρι και βόιδι έχουν μεγαλύτερη αξία, από αυτή την γυναίκα που περιμένει δεκαοχτώ χρόνια δεμένη από την αρρώστια της; Δεκαοχτώ χρόνια δεμένη, όχι λίγες ώρες που περιμένουν τα ζώα στο παχνί. Αυτή λοιπόν, δεν την λυπήθηκες, αλλά διαμαρτύρεσαι που την λύσαμε ημέρα Σάββατο, να πιεί και αυτή το νερό της υγείας;
2. Το μεγάλο μας λάθος
Σε κάποια άλλη ανάλογη περίσταση ο Χριστός είχε πει:
-Αν πέσει το βόιδι σου και το γαιδούρι σου σε λάκκο ημέρα Σάββατο, δεν το βγάζεις; Το αφήνεις να μείνει και να ψοφήσει; Είπες ποτέ, άστο θα το βγάλω αύριο; Δεν το ορίζει και ο νόμος καθαρά, ότι αν πέσει το βόιδι σου και το γαϊδούρι σου στο λάκκο θα το βγάλεις ημέρα Σάββατο; Και τι φασαρία θέλει να το τραβήξεις! Τι κόπο θέλει για να βγει από το λάκκο ένα βόιδι! Δεν φτάνει ένας άνθρωπος. Πρέπει να μαζευτούν πέντε-δέκα γεροί άνδρες για να μπορέσουν να το τραβήξουν. Και ποτέ δεν λέμε «άστο γι’ αύριο». Γιατί λοιπόν αυτή την γυναίκα, δεκαοχτώ χρόνια πεσμένη σε μια τέτοια κατάσταση, δεν πρέπει να την βγάλουμε και να την ελευθερώσουμε ημέρα γιορτής; Τι σε κάνει και έχεις τέτοιες ιδέες; Τι άλλο; Η σκληροκαρδία.
Τι είναι σκληροκαρδία; Απάντηση: Το αντίθετο από τον Θεό. Γιατί ο Θεός είναι καλωσύνη και αγάπη.
Βλέπουμε λοιπόν εδώ, μια γυναίκα δεμένη, άρρωστη, που στέκει μπροστά σ’ έναν άνθρωπο σκληρόκαρδο, που δεν δίνει σημασία στον πόνο του άλλου, αλλά στέκει κολλημένος στον εαυτό του και στις ιδέες του. Και βλέπουμε ακόμη τον Χριστό γεμάτο καλωσύνη. Εμείς τι κάνουμε; Μέσα από αυτή την ιστορία, τι βλέπουμε, τι καταλαβαίνουμε;
-Εμείς... κοιτάζουμε την δουλειά μας, λένε μερικοί.
Τι σημαίνει κοιτάζω την δουλειά μου; Να, κοιτάζω πώς θα φτειάξω τον εαυτό μου. Δηλαδή; Κοιτάζουμε τι θα φάμε, τι θα πιούμε, πώς θα ντυθούμε, τι θα αποκτήσουμε περισσότερο για το σπίτι μας. Όμως αδελφοί, αυτό είναι το μεγάλο μας λάθος. Γιατί;
Πώς ζεις; Μαζεύεις, παίρνεις, διασκεδάζεις, θυσιάζεις τον εαυτό σου για το φαΐ και την διασκέδαση. Τι είναι ανώτερο; Συ είσαι ανώτερος ή το φαΐ σου και η διασκέδασή σου; Αγωνίζεσαι να αποκτήσεις σπίτια, αυτοκίνητο, χρήματα πολλά. Τι είναι ανώτερο; Τα χρήματα, ή εσύ ο ίδιος;
Θα έδινες ποτέ τη ζωή σου για χρήματα και αυτοκίνητα; Έστω και για εκατομμύρια και για δισεκατομμύρια; Είπε ο Χριστός: «Τι θα δώσει ο άνθρωπος αντάλλαγμα για την ψυχή του»; Με τι τον ανταλλάσσεις τον εαυτό σου; Την ψυχή σου πόσο την εκτιμάς; Πόσο την πουλάς; Να σου δίνανε Ελλάδα ολόκληρη, πούλαγες τον εαυτό σου και τη ζωή σου; Δεν θα βρεθεί τόσο ανόητος άνθρωπος. Και την Αμερική αν σου δίνανε, τι πια;
Ο εαυτός μας αδελφοί, μας το λέει η φύση μας, γιατί μας έφτειαξε ο Θεός να το καταλαβαίνουμε, ενώ είναι ένα μικρό κομματάκι μέσα στον κόσμο, είναι πολυτιμότερος από ολόκληρο τον κόσμο. «Τι ωφελήσει τον άνθρωπον εάν κερδίσει τον κόσμο όλο και ζημιωθεί την ψυχή αυτού»; Τι θα ωφεληθεί άμα πάει στην κόλαση την αιώνια, έστω και αν έχει κερδίσει για λίγα χρόνια, κάτι από τα επίγεια που τόσο τα κυνηγάμε; Υπάρχει χειρότερη λάθος σκέψη; Χειρότερη κακή εκτίμηση; Γι’ αυτό λένε οι άγιοι Πατέρες, μη ψάχνεις για πράγματα που έχουν μικρότερη αξία από σένα. Ψάξε να βρεις εκείνο που έχει μεγαλύτερη αξία από σένα. Και για το οποίο αξίζει να κοπιάσεις. Και αυτό είναι η ζωή κοντά στο Θεό.
3. Δεν ψάχνουμε έτσι για την αλήθεια
Τι έκανε τον αρχισυνάγωγο να πει:
-Τις εργάσιμες ημέρες έπρεπε να ‘ρθεις.
Είχε εγωισμό. Δεν ήθελε να πει την αλήθεια. Και εμείς σε πόσα θέματα της καθημερινής ζωής δεν προδίδουμε την αλήθεια, γιατί απλά θέλουμε να περάσει το δικό μας; Τι μας λέει αυτό; Μας λέει, ότι όσο επιμένουμε σε μια τέτοια εγωιστική διάθεση, όλο στραβά θα πηγαίνουμε. Σε πολλά θέματα, δεν μας αρέσει να κοιτάξουμε να δούμε την αλήθεια. Άμα ψάχναμε θα την βρίσκαμε και θα την είχαμε καταλάβει πολύ καλά. Λέει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Ο άνθρωπος ο προκατειλημμένος είναι χειρότερος από τον δαιμονισμένο. Στο δαιμονισμένο, ο διάβολος μπήκε με το ζόρι μέσα του. Εκείνος που έχει προκατάληψη και δεν θέλει να ψάξει για την αλήθεια, γιατί δεν θέλει να φανεί ότι άλλαξε γνώμη, είναι χειρότερος από τον δαιμονισμένο. Γιατί τον διάβολο τον βάζει μέσα του μόνος του. Του ανοίγει ο ίδιος με το θέλημά του, την πόρτα να μπει να κάτσει στην καρδιά του και να θρονιαστεί στη ζωή του».
Από πού αρχίζει η καλή ζωή; Κατά Θεόν καλή ζωή; Από το ότι εγώ ανοίγω το Ευαγγέλιο, διαβάζω και λέω: «Θεέ μου, οδήγησέ με να καταλάβω την αλήθεια. Να βρω τον δρόμο σου». Και όταν βρίσκω ότι κάτι από την σκέψη μου, από τα αισθήματά μου, από τις διαθέσεις μου, είναι αντίθετο στο λόγο του Θεού, το πετάω κάτω και το ποδοπατάω. Άμα δεν το κάνεις αυτό, να ποδοπατήσεις τον εαυτό σου... στο δρόμο του Θεού δεν θα μπεις ποτέ.
4. Τι σημαίνει μετάνοια;
Γι’ αυτό λέει ο Χριστός, ότι η αρχή της πνευματικής ζωής είναι η μετάνοια. Τι σημαίνει μετάνοια; Σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο σκεπτόμαστε. Δηλαδή τα πράγματα που δεν είναι σωστά, να τα αξιολογήσουμε με το φως τού Ευαγγελίου και όχι με κοσμικά κριτήρια. Η μετάνοια, δεν είναι μόνο να εξομολογηθείς στο Θεό και στον παπά, να ζητήσεις συγχώρηση, να πας να κοινωνήσεις. Μετάνοια ουσιαστική είναι, όταν πηγαίνω να εξομολογηθώ, να έχω μέσα μου την απόφαση, ότι αυτά τα αντίθετα με το Ευαγγέλιο πρέπει να τελειώνουν από τη ζωή μου. Να μην ξαναεπιτρέψω στον εαυτό μου να γυρίσω σε τέτοιες καταστάσεις.
Έτσι είναι η πνευματική ζωή. Άμα την αναλύσει όμως κανείς, διαπιστώνει ότι ζώντας κατά Θεόν, φεύγει από την στενή καρδιά, που κάνει τη ζωή, την σκέψη και τα αισθήματα πικρά και μαύρα και βγαίνει στην πλατωσιά της αγάπης, της καλωσύνης, της υπομονής, της πίστης και της ελπίδος στο Θεό. Όποιος αυτές τις αρετές, φροντίζει να τις αποκτάει και να τις έχει η ψυχή του, αυτού του ανθρώπου η ζωή είναι πάντοτε χαμογελαστή και γλυκειά. Και η γλύκα αυτή είναι πολυτιμότερη από κάθε διασκέδαση και κάθε καλοπέραση. Γι’ αυτό η ζωή κοντά στον Χριστό είναι η μεγαλύτερη ευτυχία και για όσο θα είμαστε στην γη.
Λέει ένας μεγάλος σοφός: «Η μεγαλύτερη ανοησία στον κόσμο, ο πιο ανόητος μέσα στον κόσμο ξέρετε ποιός είναι; Εκείνος που υποψιάζεται ότι υπάρχει και άλλη ζωή, μετά θάνατον ζωή, και παρά ταύτα, δεν κάνει τίποτε για να βρεθεί σε κείνη τη ζωή καλά».
Είναι δυνατόν να μην είναι τετραγωνικά σοφή αυτή η κουβέντα; Που μας λέει ότι «ο πρύτανις των ανοήτων είναι εκείνος που πιστεύει ότι υπάρχει αιώνια ζωή, κρίση και ανταπόδοση, Παράδεισος και κόλαση και δεν κάνει τίποτε για να πάει στον Παράδεισο και να αποφύγει την κόλαση».
Αυτή την σοφία μας δίνει ο Θεός με τον φωτιστικό του λόγο. Να τον ακούμε, να τον διαβάζουμε, να τον βάζουμε στην καρδιά μας, για να αποκτήσουμε την κατά Θεόν σύνεση να αγωνιστούμε να γίνουμε αληθινοί φίλοι Του και να αποκτήσουμε την αιώνια ζωή. Αμήν.-