ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ (Μαρκ. 8, 34 – 9, 1)
†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ
(Διασκευή ομιλίας στο Χανόπουλο, στις 19/9/1999)
Το πιο σοβαρό ερώτημα
Το Ευαγγέλιο βάζει σήμερα μπροστά μας το πιο ουσιαστικό ερώτημα της ζωής μας. «Τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο, αν κερδίσει τον κόσμο όλο και ζημιωθεί την ψυχή του;». Πρόκειται για πολύ σοβαρό ερώτημα, γιατί ο καθένας μας από μικρό παιδί, προβληματίζεται με τι κριτήρια θα κάνει τις διάφορες επιλογές του και πως θα αξιοποιήσει την ζωή του καλύτερα.
Σύμφωνα με το κοσμικό φρόνημα, ο άνθρωπος αξιοποιεί τη ζωή του, όταν μπορεί να την «χορτάσει», να κερδίσει περισσότερα, να απολαύσει περισσότερο, να αποκτήσει υλικά αγαθά που θα του εγγυώνται μακρόχρονη ευτυχία. Και οπωσδήποτε όταν αποκτήσει τιμές, δόξες, υπόληψη.
Βέβαια είναι πολύ φυσικό να προβληματίζεται κανείς για το καλύτερο και να το αναζητεί. Αλλά μερικές φορές, υπάρχει ο κίνδυνος σ’ αυτή την αναζήτησή του, να πάρει λάθος δρόμο. Και τότε, όλα πάνε στραβά.
Στην εποχή μας, επικρατεί η εξής τοποθέτηση: «Έτσι το ήθελε, έτσι το διάλεξε, έτσι του άρεσε να ζει. Καλά κάνει». Σου αρέσει να πας στην Εκκλησία; Καλά κάνεις. Αφού σε ευχαριστεί, καλά κάνεις. Σε άλλον αρέσει ο υπόκοσμος; Καλά κάνει και μπλέκεται εκεί μέσα. Όμως, δεν είναι όλοι οι δρόμοι σωστοί.
Ο Χριστός ήλθε στον κόσμο για να γίνει το φως και οδηγός μας. Για να μας δείξει το σωστό δρόμο. Είπε ο Κύριος: «Εγώ ειμι η οδός και η αλήθεια και η ζωή». Εγώ είμαι ο δρόμος ο σωστός. Όποιος ακολουθεί εμένα, έχει ζωήν αιώνιον και «εν τη σκοτία ου μη περιπατήσει». Δεν θα βρεθεί ποτέ σε σκοτάδι. Δεν θα βρεθεί ποτέ σε κατάσταση απελπιστική.
Που κρύβεσαι Αδάμ;
Τι κρίμα να μας έχει προικίσει ο Θεός με μυαλό και να μη το χρησιμοποιούμε σωστά σε θέματα ουσιαστικά. Κάθε πρωί, μόλις ξυπνήσουμε, σκεπτόμεθα με προσοχή και κρίνουμε, τι προτεραιότητες πρέπει να δώσουμε στα θέματα της καθημερινότητος. Τι μας συμφέρει και τι όχι.
Παράδειγμα: Η τάδε τροφή, με βλάπτει. Την αφήνω στην άκρη, έστω και αν την είχα συνηθίσει σε όλη μου τη ζωή. Όσο κι αν μου στοιχίζει η στέρησή της. Είμαι άρρωστος. Και έχοντας μυαλό και λογική, καταλαβαίνω ότι πρέπει να μείνω στο σπίτι. Το κάνω, έστω και αν στερούμαι τον περίπατο, που τόσο μου αρέσει.
Με δυό λόγια κρίνω σωστά για πολλά πράγματα της επίγειας ζωής μου. Και είναι φυσικό, μια και ο Δημιουργός μας, μας έχει δώσει λογική.
Όμως, δεν μας έδωσε μόνο λογική. Μας έδωσε και φως. Το φως του Ευαγγελίου Του. Για να διακρίνουμε το καλό από το κακό. Για να ξεχωρίζουμε την αρετή από την αμαρτία. Ποιός δεν καταλαβαίνει, τι είναι καλό και τι κακό στη ζωή; Και ακόμη έβαλε γύρω μας φρουρούς ο Θεός. Καμπάνες όχι μόνο πνευματικές αλλά και αυτές που κρέμονται στο καμπαναριό, που όταν σημαίνουν φωνάζουν:
-Έλα, έλα, έλα,... Αδάμ.
-Ἀδάμ, που είσαι κρυμμένος Αδάμ;
Ας θυμηθούμε τους πρωτοπλάστους. Τους φωνάζει ο Θεός, αλλά ο Αδάμ μετά την παρακοή κρυβόταν, γιατί αισθανόταν την αθλιότητά του.
Εσύ λογικέ άνθρωπε, όταν ακούς την φωνή του Θεού που είναι ζωή και ανάσταση, τι κάνεις; Κρύβεσαι πιο πολύ; Πας παραπέρα; Απομακρύνεσαι εξακολουθώντας το λάθος δρόμο σου; Που θα φτάσεις; Τι θα γίνει αν έλθει το τέρμα;
Είπε ο Χριστός: «Τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο, αν κερδίσει τον κόσμο όλο και ζημιωθεί την ψυχή του»;
Πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα
Ένας, που έχει σκοπό της ζωής του να γεμίζει το πορτοφόλι του, κάθε φορά που βλέπει τις καταθέσεις του, αισθάνεται επιτυχημένος. «Μπράβο, μπράβο, όλο και αυξάνουν!». Άλλος, που συνήθισε να διασκεδάζει, αισθάνεται «ζεστασιά» στα ξεφαντώματά του. Κάποιος, που του αρέσει νάναι καταφερτζής, «έξυπνος», αισθάνεται «μεγάλος» με τη συμπεριφορά του. Καμαρώνει κάθε φορά που καταλαβαίνει ότι κορόιδευσε τον άλλο. Ότι του πήρε μια δεκάρα παραπάνω. Και παίρνει αμαρτία στην ψυχή του, για μια δεκάρα...
-Καλά ευλογημένε! Μυαλό σου έδωσε ο Θεός. Τι θα προσθέσει στη ζωή σου η δεκάρα; Τι θα προσθέσει στη ζωή σου η διασκέδαση και η ηδονή μιας στιγμής; Τι θα προσθέσει; Γιατί θυσιάζεις τον εαυτό σου, την αιώνια ζωή, για κάτι που είναι ολοφάνερα ψεύτικο; Γιατί σου αρέσει η απόλαυση της στιγμής και δεν παίρνεις το θάρρος να κουραστείς λίγο, προκειμένου να διορθώσεις την κατάσταση; Τι θα ωφεληθείς, αν κερδίσεις τον κόσμο όλο και ζημιωθείς την ψυχή σου;
Ας υποθέσουμε, ότι ένας κεκοιμημένος αδελφός μας, είχε κερδίσει το χρήμα του μεγαλύτερου εφοπλιστή. Και όλες τις χαρές της ζωής. Μα να, τελείωσε η ζωή του. Ας τολμήσουμε ακόμη, να κάνουμε την κακή σκέψη, ότι είχε πάρει στή ζωή του, εντελώς λάθος δρόμο, τι ωφέλεια θα έχει από όλα εκείνα; Τι ήταν; Σκια! Τίποτε.
«Πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα, όσα ουχ υπάρχει μετά θάνατον, ου παραμένει ο πλούτος, ου συνοδεύει η δόξα. Επελθών γαρ ο θάνατος, ταύτα πάντα εξηφάνισται». Φυσικά, εδώ μένουν. Για τον κεκοιμημένο όμως εξαφανίστηκαν. Τι κρίμα, να έχει θυσιάσει κανείς γι’ αυτά την ψυχή του.
Η πιο όμορφη ζωή
Η ζωή κοντά στο Θεό είναι πιο όμορφη, απ’ ότι είναι μακρυά από τον Θεό. Ας θυμηθούμε τους μοναχούς. Στα μοναστήρια ούτε καλοτρώνε, ούτε πίνουν, ούτε γλεντάνε.
Υπακούουν στον ηγούμενο. Από μόνοι τους, εκούσια, δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους, να κάνει ότι θέλει. Πρόκειται για πράγματα, που όποιος ζει μακρυά από τον Θεό τα θεωρεί απαράδεκτα. Πόσο δυσκολεύεται να αποδεχθεί κάτι τέτοια η σύγχρονη νοοτροπία! Με την κρίση λοιπόν των ανθρώπων που είναι μακρυά από τον Θεό οι μοναχοί και γενικά όσοι ζουν για τον Θεό χάνουν την ζωή τους. Όμως η ζωή των αληθινών χριστιανών έχει τόση χαρά, που δεν την αλλάζουν με τίποτε. Ούτε με όλα τα αγαθά του κόσμου...
Και όμως. Μακρυά από τον Θεό ο άνθρωπος ψάχνει και προσπαθεί να βρει χαρά, αλλά δεν βρίσκει. Που να την βρεις την χαρά αδελφέ μου; Στην αμαρτία; Στην αμαρτία, που δηλητηριάζει τον εσωτερικό κόσμο; Τι κι αν επιφανειακά και πρόσκαιρα γλυκαίνει; Η χαρά της αμαρτίας, είναι ψεύτικη, στιγμιαία. Τίποτε.
Με την αγάπη ξεπερνιέται η παγωνιά
Δυό φίλοι, έκαναν χιονοδρομία. Ο καιρός ήταν άσχημος. Το κρύο ανυπόφορο. Είπαν: «Να τρέξουμε γρήγορα στο καταφύγιο. Να προλάβουμε να σωθούμε».
Ξαφνικά βλέπουν στην απέναντι πλαγιά έναν άνθρωπο να κατρακυλά στο γκρεμό. Λέει ο ένας:
-Φαίνεται παράλυσε από το κρύο. Θα πεθάνει. Να τρέξουμε να τον σώσουμε.
-Τι λες βρε; Αντέδρασε ο άλλος. Με τέτοιο κρύο, θα πάμε να πεθάνουμε και εμείς; Πάει εκείνος. Να γλυτώσουμε τουλάχιστον εμείς...
-Μα είναι σωστό, να βλέπεις άνθρωπο να κινδυνεύει να πεθάνει και να μη κάνεις τίποτε; Εγώ θα πάω.
-Πήγαινε. Εγώ πάντως δεν σε ακολουθώ.
Τρέχει λοιπόν ο πονόψυχος και κατεβαίνει στο γκρεμό. Βρίσκει τον άνθρωπο που είχε πέσει στη χαράδρα, τον φορτώνεται στον ώμο του, γιατί ήταν ζωντανός και αρχίζει να ανεβαίνει βουλιάζοντας στα χιόνια. Έβαλε όλη του την δύναμη. Και με την προσπάθεια που έκανε, αισθάνθηκε να καίει ολόκληρος. Να ιδρώνει. Τέτοιο κόπο έκανε.
Μα όταν έφτασε πάνω, βρήκε το φίλο του νεκρό. Παγωμένο από την ακινησία. Έκανε τον Σταυρό του και είπε: «Μεγάλο το έλεός σου Κύριε, που με έσπρωξες να θυσιάσω την ζωή μου για την αγάπη του πλησίον. Γιατί με τον κόπο και την προσπάθεια, ζεστάθηκε ο οργανισμός μου και ξεπέρασα την παγωνιά».
Ενώ ο άλλος για να μην κοπιάσει, περιμένοντας μόνο, ξεπάγιασε.
Το ίδιο παθαίνει κάθε ένας, που κυττά μόνο τον εαυτό του. Παγώνει η ψυχή του. Ασύγκριτα χειρότερο από το να παγώσει το σώμα. Παγώνει ο έσω άνθρωπος, που είναι πολυτιμότερος από τον έξω.
- • Εκείνος που ζεσταίνει την ψυχή του με τον πόθο της τήρησης των εντολών του Θεού...
- • Εκείνος που δεν διστάζει να την «απολέσει ένεκεν του Χριστού και του Ευαγγελίου»...
- • Εκείνος που έχει πόθο του να κάνει κάτι για τον εαυτό του, για τον Χριστό και για τον άλλο άνθρωπο...
Αυτός, κερδίζει την αληθινή ζωή.
Μας απασχολεί και θα μας απασχολεί πάντοτε το ερώτημα: «πως θα κάνω καλύτερη τη ζωή μου;». Θα δώσουμε σωστή απάντηση, αν δεν ξεχνάμε ποτέ, ότι η πραγματική ζωή δεν είναι αυτή που φανταζόμαστε δηλαδή η σωματική, η πρόσκαιρη. Και δεν τελειώνει όταν αφήνουμε τον κόσμο, αλλά συνεχίζεται στη Βασιλεία του Θεού για πάντα.
Αλλοίμονο, στον άνθρωπο που δεν παίρνει το θάρρος να στίψει το μυαλό του, για να δει τι σχέση έχει η αιώνια ζωή με τούτη την πρόσκαιρη. Αλλά κολλά το μυαλό του σε ψευτοϋποθέσεις της καθημερινότητος και χάνει για τα μικρά τα μεγάλα.
Να παρακαλέσουμε τον Κύριο και σωτήρα μας, το φως του κόσμου, να μας δυναμώνει στην προσπάθεια για την σωτηρία της ψυχής μας. Αμήν.-