Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ (Λουκ. 16, 19-31)
†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ
(Διασκευή ομιλίας στον Αρχάγγελο, στις 2/11/2003)
Τι ζηλεύουμε; Τι επιθυμούμε;
Τι ζηλεύουν οι άνθρωποι; Τι επιθυμούν;
Να έχουν υγεία, πλούτη, καλό φαγητό, διασκέδαση. Και να έχουν την δυνατότητα να κάνουν εντύπωση στους άλλους. Αυτό είναι το φρόνημα που αναπτύσσεται μέσα μας. Μας αρέσει ακόμη κάνοντας εντύπωση, να «σκάζουμε» τους άλλους, σαν πιο επιτυχημένοι από αυτούς.
Ο Χριστός μάς λέγει, ότι έχοντας τέτοια μυαλά κάνουμε λάθος. Και μας διηγείται την παραβολή του πλουσίου και του πτωχού Λαζάρου.
Ο πλούσιος, είχε όλα εκείνα τα καλά, για τα οποία όσοι δεν διαθέτουν πνευματικά κριτήρια, θα μπορούσαν να τον ζηλεύουν και φθονούν, να τον καλοτυχίζουν. Ο φτωχός Λάζαρος, ήταν τόσο ταλαίπωρος που μόνο τον λυπούνταν. Κανείς δεν του έδινε σημασία. Και πρώτος απ’ όλους ο πλούσιος, έξω από το σπίτι τού οποίου ήταν ριγμένος.
Σύντομα άλλαξε το σκηνικό
Αλλά μια και η πρόσκαιρη ζωή φεύγει πολύ γρήγορα, ήλθε η ώρα που πέθαναν και οι δυο. Όμως στη ζωή πέρα από τον τάφο, τα πράγματα γύρισαν ανάποδα. Ο φτωχός Λάζαρος ζει στην αγκαλιά του Αβραάμ. Είναι στον Παράδεισο. Ο πλούσιος βρίσκεται στην κόλαση και υποφέρει. Υποφέρει τόσο, όσο δεν υπόφερε ποτέ άνθρωπος πάνω στη γη. Είναι τόσο φτωχός, που ζητά μια σταγόνα νερό. Είδατε ποτέ άνθρωπο σε τέτοια δυστυχία; Τι θέλει να μας πει το Ευαγγέλιο;
-Προσέξτε! Λέτε ότι: «είναι αξία τα επίγεια αγαθά». Το καλό σπίτι, το καλό φαΐ, τα ωραία ρούχα, η διασκέδαση, τα πολλά χρήματα... Βέβαια για τον κόσμο αυτό, για την επίγεια ζωή, αξία είναι. Αλλά η αξία αυτή, ακόμη και για την εδώ ζωή μας, είναι κάτι το σχετικό. Να γιατί:
Αρρωσταίνεις και δεν μπορείς να απολαύσεις τίποτε.
Έχεις κρεββάτι, και δεν μπορείς να κλείσεις μάτι από τον πόνο.
Έχεις χρήματα, μα δεν μπορείς να βάλλεις στο στόμα σου μπουκιά.
Ξοδεύεις στους γιατρούς και κανείς δεν μπορεί να σε κάνει καλά.
Ας αφήσουμε που καμιά φορά, σου ‘ρχεται μια δυστυχία, και λες: να τα βράσω όλα αυτά που μάζευα. Ρώτησαν κάποιο μεγαλοεφοπλιστή, όταν πέθανε ο γιός του.
-Πώς αισθάνεσαι;
-Είμαι ο φτωχότερος άνθρωπος στον κόσμο!
Ποιός δεν το αισθάνεται όταν χάσει το παιδί του; Να μου έλειπαν όλα. Νάχα το παιδί μου και να ζούσαμε φτωχοί.
Η καλύτερη ευχή
Είναι και κάτι άλλο ακόμη, πιο σοβαρό: Τα «μέσα» αξίζουν πιο πολύ από τα «έξω». Η ψυχή, ο ψυχικός πλούτος, αξίζει πιο πολύ από τα ρούχα και την υγεία. Ποιός αμφιβάλλει; Αν μπορείς, κάνε παρέα με άνθρωπο που έχει κακότητα, φθόνο, ζήλεια. Όσο όμορφος και όσο πλούσιος και αν είναι. Θα τον μισήσεις. Δεν θα θέλεις ούτε να τον δεις. Αυτά όμως μας λένε, ότι τα «έσω», τα αληθινά όμορφα «έσω», που τα ζηλεύουμε στον άλλο, πρέπει να τα επιθυμούμε πιο πολύ για τον εαυτό μας.
Όταν λοιπόν μας λένε: «καλή ψυχή», να μη στενοχωριόμαστε, αλλά να χοροπηδάμε από χαρά. Γιατί την «καλή ψυχή» την φτιάχνουμε εδώ με τον κόπο μας. Με τον αγώνα μας. Με καλά έργα. Με καλά αισθήματα. Κι όταν φτιάξουμε καλή την ψυχή μας, τότε πηγαίνει στην αγκαλιά του Αβραάμ. Και οι πλούσιοι, τύπου πλούσιου του σημερινού Ευαγγελίου ή των σημερινών μεγαλοκαρχαριών του πλούτου, την βλέπουν, την ζηλεύουν και λένε:
-Μια σταγόνα νερό. Μια σταγόνα νερό να δροσίσει το στόμα μου από την φωτιά που με καίει.
Ανάποδα τα πράγματα στο χώρο τής πίστης. Τα «άνω» «κάτω» και τα «κάτω» «άνω». Ανάποδα ακόμη και με την δική μας λογική. Προπαντός όμως με του Θεού την λογική.
Και η λογική του Θεού μάς λέει: «μην αφήνετε τον εαυτό σας, στο στραβό δρόμο. Κάνετε μεταβολή. Αλλάξτε μυαλά. Αγωνιστείτε να είστε ευάρεστοι στο Θεό, να έχετε καλή ψυχή».
Πώς γίνεται καλή η ψυχή;
Πώς όμως γίνεται καλή η ψυχή; Λέει ένας άγιος: Όταν αφήνεις τον εαυτό σου να έχει αδυναμία έστω το απλούστερο πράγμα, το καλό φαγητό ας πούμε, και γίνεις δούλος της κοιλιάς, φτάνεις σε πλήθος κακών. Άμα το φιλοσοφήσεις διαπιστώνεις, ότι η κοιλιά σου έγινε τύραννος. Διαστρέφει την συμπεριφορά σου και σου καταστρέφει τη ζωή. Όταν κάποιος, για παράδειγμα, δεν μπορεί να συγκρατηθεί την Μεγάλη Παρασκευή; Και γιατί μόνο την Μεγάλη Παρασκευή; Κάθε Παρασκευή δεν τιμάμε την σταύρωση του Χριστού με την νηστεία μας; Ο Χριστός σταυρώθηκε για την σωτηρία μας. Εμείς δεν μπορούμε να τον τιμήσουμε αφήνοντας για λίγο στην άκρη τις επιθυμίες τού στομαχιού;
Άμα αφήνουμε την μια φορά το ένα, την άλλη το άλλο, να μας οδηγούν στραβά, έξω από τον δρόμο του Θεού, διαμορφώνεται μέσα μας μια δαιμονική λογική, που λέει:
-Τι τέλος πάντων θέλεις να παραστήσεις και μας κάνεις τον όσιο σ’ αυτή την περίπτωση; Εσύ δεν είσαι που τότε έκανες εκείνο και το άλλο; Αυτό δα θα σε δυσκολέψει;
Και αποδεχόμαστε κάτι τέτοια φρονήματα, τα βρίσκουμε λογικά και πάμε από το ένα κακό στο άλλο. Έτσι αρχίζει ο κατήφορος της απώλειας και της καταστροφής.
Γι’ αυτό ο Χριστός με όσα μας είπε στη παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου και οι άγιοι που τα έκαναν πράξη, είναι οι μεγαλύτεροι ευεργέτες μας. Τι μας λένε;
-Αγωνισθείτε με την προσευχή, με την καλή καρδιά, με την νηστεία, με τον φόβο του Θεού. Μην παραλείπετε την Εκκλησία. Γιατί στην Εκκλησία, μόλις δεις την εικόνα του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων, βλέπεις εικόνες της αληθινής ζωής και η ωφέλεια είναι μεγάλη. Όταν μάλιστα προστεθεί και η ευλογία της Θείας Κοινωνίας το κέρδος είναι απέραντα μεγαλύτερο.
Αναστήθηκε; Είσαι σίγουρος;
Είπε ο πλούσιος στον Αβραάμ:
-Πατέρα μου Αβραάμ, λυπήσου με. Στείλε τον Λάζαρο να βάλλει μια σταγόνα νερό στο δάχτυλό του και να δροσίσει τη γλώσσα μου.
Του απάντησε ο Αβραάμ:
-Δεν είναι δυνατόν. Υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσά μας. Δεν μπορούμε να περνάμε από δω και από κει.
-Τότε πατέρα μου, στείλε τον Λάζαρο στον κόσμο. Έχω πέντε αδέλφια. Ζούνε την ίδια ζωή που έκανα εγώ και θα έλθουν στον ίδιο τόπο, στην κόλαση. Να τους πει ο Λάζαρος να μετανοήσουν, να σωθούν.
-Έχουν τον Μωυσή και τους προφήτες.
Εμείς θα λέγαμε: «Έχουν το Ευαγγέλιο, τον Χριστό, τους αγίους. Ας τους ακούσουν».
-Όχι πατέρα μου. Δεν τους ακούν αυτούς. Δεν το ακούνε το Ευαγγέλιο, δεν το διαβάζουν. Δεν πατάνε στην Εκκλησία. Αλλά άμα πάει κάποιος πεθαμένος, που τον γνώριζαν, θα τον ακούσουν.
Απαντά ο Αβραάμ:
-Λάθος κάνεις. Άμα δεν ακούνε τον Χριστό και τους αγίους, ούτε άμα αναστηθεί κάποιος θα τον ακούσουν.
Αλλά θα αρχίσουν να λένε:
Αυτός ήταν; Είχε πραγματικά πεθάνει; Μήπως ήταν νεκροφάνεια. Αλήθεια είναι; Μπα, ψέματα. Ποιός σου το είπε; Τον είδες εσύ;
-Ναι. Τον είδα!
-Δεν σε πιστεύω.
Και έτσι το καλό θα περιοριζόταν σε ένα άτομο.
Αυτά θα κάνει ο Θεός;
Είπε και ξαναείπε:
-Ακούστε. Αν έχετε αυτιά ακούστε. Αν θέλετε ακούστε.
Μεγάλη η σοφία του Θεού! Τι όμορφα μας τα λέει.
-Αγωνισθείτε να κάνετε κάτι για την αιώνια ζωή.
Αγωνισθείτε να αποκτήσετε καλή ψυχή, γιατί οι καλές ψυχές θα πάνε οπωσδήποτε στον Παράδεισο.
Τι θα προσφέρουμε στο Χριστό;
Εμείς τι μπορούμε να κάνουμε; Τι θα προσφέρουμε στο Χριστό;
Στο Χριστό δίνουμε πάντα ό,τι καλύτερο. Ό,τι ομορφότερο.
Και πρώτα απ' όλα ας του δώσουμε ένα πολύτιμο θησαυρό. Ποιός είναι ο θησαυρός;
Η ευλάβειά μας και η σωστή τοποθέτησή μας απέναντι στο θέμα:
- Κόσμος – Θεός.
- Εγώ – Λατρεία του Θεού.
- Καλή ψυχή.
- Καλή διάθεση.
Τι πλούτος είναι αυτή η καλή διάθεση! Καλή διάθεση σημαίνει:
Κάθε τόσο να σκεπτόμαστε:
Μήπως τούτη η πράξη είναι βρώμικη; Εκείνο, μήπως είναι αντίθετο στο θέλημα του Θεού; Μήπως δεν είναι για ευαρέστηση του Θεού;
Αυτό που έκανα, θα ήθελα να μου το κάνει κάποιος άλλος;
Να παρακαλέσουμε τον Κύριο και σωτήρα μας Ιησού Χριστό, που ήλθε στον κόσμο για μας, για να μας ελευθερώσει από την αμαρτία, από το κακό, από τον θάνατο, να μας φωτίζει τι πρέπει να κάνουμε για να είμαστε ευάρεστοι ενώπιόν Του.
Πολλά μπορούμε και πρέπει να κάνουμε.
Να μας ενισχύει ο Θεός ξεκινώντας από την καλή διάθεση, να κάνουμε κάθε μέρα όλο και κάτι περισσότερο, για να είμαστε άξιοι να βρισκόμαστε κοντά Του. Αμήν.-